Tu objawił się barbarzyński zamysł Niemców – ludobójstwo i eksterminacja.

O 4.40 we wtorek rano rozpoczęły się w Wieluniu (woj. łódzkie) obchody 81. rocznicy wybuchu II wojny światowej. W uroczystościach bierze udział premier Mateusz Morawiecki.

Tu objawił się barbarzyński zamysł Niemców – ludobójstwo i eksterminacja. Noc jest najczarniejsza przed świtem. Stajemy tutaj przed świtem, tak jak oni. Myślimy o tych, którzy wtedy wchodzili w ponad 5 lat wojny. Tak jak oni wypatrujemy świtu. Oni na ten świt musieli czekać długo – w biedzie i głodzie. Dzisiaj w Wieluniu jesteśmy zobowiązani, żeby powiedzieć: nigdy więcej nazizmu i komunizmu. Nigdy więcej wojny. Mamy obowiązek przechowywać tę pamięć i pamiętać o przeszłych pokoleniach. To musi być drogowskazem na przyszłość

A była to nie tylko wojna totalna, ale totalitarna, bo rozpętana przez dwa totalitarne reżimy. Totalitarne w swoim zamyśle, niszczycielskie, barbarzyńskie i w pełnym tego słowa znaczeniu zbrodnicze, ludobójcze. Polska jest dzisiaj strażnikiem tej pamięci. Polacy są dziś strażnikami prawdy — mówił premier.

Punktualne o godzinie 4.40 w całym mieście rozległy się syreny. W ten sposób mieszkańcy Wielunia od lat upamiętniają ofiary niemieckiego bombardowania z 1 września 1939 roku, które zabiło wielu mieszkańców i unicestwiło miasto.

Uroczystości odbywały się przy ulicy Książęcej i placu Kazimierza Wielkiego w Wieluniu.

Wśród historyków nadal trwa spór, czy Luftwaffe zaatakowała Wieluń zanim na Westerplatte rozległy się strzały. Wiele wskazuje na to, że Wieluń był pierwszy. Naukowcy zgodni są jednak, że napaść z powietrza na bezbronne miasto bez celów strategicznych, to pierwsza zbrodnia II wojny światowej.

Pierwsze bomby spadły na wieluński szpital Wszystkich Świętych, grzebiąc pod gruzami ponad 30 osób – pacjentów i personel placówki medycznej. Szpital był oznakowany – jak wspominają świadkowie – dobrze widocznymi czerwonymi krzyżami.

Od rana do godz. 14.00 1 września 1939 roku na Wieluń spadło blisko 400 bomb o łącznej wadze ok. 46 ton. Według różnych szacunków podczas nalotów niemieckiej Luftwaffe w mieście i okolicach zginęło od ok. 1,2 tys. do 2 tys. osób.

Według powszechnych danych zniszczono w 75 proc. Wielunia, ale niektórzy mieszkańcy, który przeżyli koszmar bombardowań uważają, że w gruzach legło prawie 90 proc. zabudowy miasta. Zdaniem historyków Wieluń zbombardowano, bo Niemcy chcieli wypróbować samoloty i ich uzbrojenie oraz zastraszyć ludność cywilną.